Máy cắt laser có ảnh hưởng gì đến sức khỏe không?

Máy cắt laser là một thiết bị không thể thiếu đối với các doanh nghiệp gia công kim loại tấm vì sự hiệu quả kiếm tiền mà nó mang lại vô cùng hấp dẫn. Tuy nhiên, ngoài vấn đề vốn liếng ra thì có một vấn đề khác có mức độ quan trọng không kém đó chính là liệu có ảnh hưởng đến sức khỏe của người vận hành hay không. 

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các thông tin liên quan đến vấn đề sức khỏe khi sử dụng máy cắt laser thời gian dài. 

1. Nguyên lý hoạt động và các loại tia laser được sử dụng trong máy cắt laser

Máy cắt laser là thiết bị sử dụng năng lượng từ tia laser để cắt, gọt kim loại có tính thẩm mỹ cao và ít sai số. Máy cắt laser được chia thành nhiều dòng máy phụ thuộc vào việc máy cắt laser dùng tia gì để hoạt động? Để trả lời cho câu hỏi tia laser thường được dùng trong máy cắt laser, bên dưới đây là các tia thường được sử dụng trong máy cắt laser.

Được chia thành các loại tia laser sau: 

- Tia laser fiber (sợi quang) 

- Tia laser CO2 (Carbon Dioxide)

- Tia laser YAG / Nd:YAG (Neodymium-doped Yttrium Aluminum Garnet)

- Tia laser Diode

--->> Gía máy cắt laser mới nhất năm 2025

2. Ảnh hưởng của tia laser đến cơ thể từ máy cắt laser

2.1 Tổn thương thị lực

Khi sử dụng máy cắt laser mà không bảo hộ theo đúng chuẩn thì điều chắc chắn xảy ra là sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và cơ quan ảnh hưởng nhiều nhất là mắt. 

Tia laser được xem là ánh sáng gây hại trực tiếp đến mắt. Nguyên lý hoạt động của tia laser là tập trung ánh sáng chỉ phát ra một hướng có góc nhỏ và rất hẹp, chúng không như ánh sáng thông thường là phát ra từ mọi phía. Chính vì đó, khi làm việc với tia laser có công suất cao mà không sử dụng bảo hộ sẽ có thể gây ra những hệ quả không thể lường trước.

Dưới đây là các cấp độ ảnh hưởng của tia laser:

- Cấp độ 1: Đây là cấp độ được coi là an toàn nhất, tia laser ở cấp độ này nằm kín bên trong thiết bị nên sẽ không ảnh hưởng gì đến sức khỏe.

- Cấp độ 2: Những thiết bị trong cấp độ này thường có công suất dưới 1mW, có thể an toàn khi sử dụng bình thường, kể cả là khi có tia laser chiếu trực tiếp vào mắt, ngoài ra, phản xả mi cũng có thể bỏ tổn thương.

- Cấp độ 3a: Công suất của thiết bị thường đạt tới 5mW. Công suất này nằm ở mức trung bình nhưng khi tập trung nhìn vào tia laser này trong một khoảng thời gian nhất định, có thể là vài giây sẽ gây thiệt hại trực tiếp đến võng mạc.

- Cấp độ 3b: Cấp độ này khá cao, chỉ cần tia laser chiếu trực tiếp vào mắt sẽ gây tổn thương ngay lập tức.

- Cấp độ 4: Các tia laser ở cấp độ này thường dùng với mục đích chuyên dụng như quân sự, công nghiệp và nghiên cứu khoa học. Nó không chỉ ảnh hưởng về mắt mà khi chiếu vào da, có thể dẫn tới đốt da và gây tổn hại nặng đến võng mạc.

Chính vì sự nguy hiểm này, các kỹ thuật khi sử dụng những sản phẩm có tia laser, cần phải có đồ bảo hộ theo quy định và xem kỹ các thiết bị dán tem cảnh bảo cấp độ an toàn cho mắt.

2.2 Tổn thương da

Bên cạnh việc tổn thường về mắt, tia laser của máy cắt laser có ảnh hưởng trực tiếp đến vùng da khi tiếp xúc theo từng cấp độ khác nhau:

- Kích ứng da: các hạt kim loại và hóa chất trong khói bụi có thể bám vào da, gây mẩn đỏ, ngứa ngáy, nóng rát và cảm giác châm chích. Da sẽ phản ứng với các chất lạ và độc hại này.

- Viêm da tiếp xúc: là tình trạng viêm da do tiếp xúc trực tiếp tia laser của máy cắt laser. Có hai dạng chính:

• Viêm da tiếp xúc kích ứng: do da phản ứng trực tiếp với tính ăn mòn của các chất hóa học (ví dụ: axit hình thành khi khí độc kết hợp với độ ẩm trên da).
• Viêm da tiếp xúc dị ứng: xảy ra khi da trở nên nhạy cảm với một thành phần cụ thể trong khói bụi (ví dụ: niken hoặc crôm trong khói cắt thép không gỉ), gây ra phản ứng quá mẫn kéo dài, khiến da bị nổi ban, đóng vảy hoặc thậm chí phồng rộp.

- Bít tắc lỗ chân lông: bụi mịn và các hạt dầu mỡ trong khói có thể bám vào, bịt kín lỗ chân lông, cản trở quá trình bài tiết mồ hôi và chất nhờn, dễ dẫn đến mụn trứng cá hoặc lở loét da ở những người có cơ địa nhạy cảm.

2.3 Tác động lên hệ hô hấp và thần kinh

Khí thải máy cắt laser có độc không? Đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Những khí thải này sẽ ảnh hưởng gián tiếp từ tia laser của máy cắt laser là việc hít phải khói bụi độc hại, nhưng nó lại ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến sức khỏe:

• Tổn thương Phổi: Khi sử dụng máy cắt laser sẽ không thể tránh khỏi việc hít phải các hạt vật chất siêu mịn (PM) và hơi kim loại nặng (như Crôm, Niken, Chì từ quá trình cắt kim loại) trong thời gian dài, từ đó có thể gây viêm phổi, tổn thương phế nang, viêm phế quản, và tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi.
• Tác động Thần kinh: Khí sử dụng máy cắt laser, việc tiếp xúc lâu dài với một số kim loại nặng (như Chì) hoặc khí độc (như Hydrogen Cyanide khi cắt nhựa ABS) có thể gây tích tụ trong cơ thể, dẫn đến tổn thương hệ thần kinh, gây đau đầu, chóng mặt, hoặc rối loạn giấc ngủ.

Một điều cực kỳ quan trọng có thể thấy, việc không mặc độ bảo hộ kỹ càng khi sử dụng máy cắt laser sẽ có thể dẫn đến những hệ quả không mong muốn. Chính vì vậy, hãy bảo vệ bản thân mình một cách an toàn nhất và tuân thủ các quy định trong kỹ thuật.

3. Những lưu ý khi sử dụng máy cắt laser

Điều mà nhiều kỹ thuật viên khi mới vào ngành quan tâm khi vận hành máy cắt laser rằng tia laser có hại cho mắt không? Và liệu khi tiếp xúc lâu dài thì máy cắt laser có gây ung thư không? Hàng loạt câu hỏi được liệt kê và quan trọng nhất là đang nhắm tới sức khỏe của người sử dụng cũng như kỹ thuật chịu trách nhiệm vận hành chính. Bên dưới đây là một vài lưu ý bảo vệ sức khỏe được liệt kê mang tính chất tham khảo cho doanh nghiệp và kỹ thuật viên. 

3.1. Bảo vệ thị lực 

Để tránh những rủi ro không đáng có khi vận hành máy cắt laser, bên dưới đây là một vài lưu ý bảo vệ thị lực các kỹ thuật khuyên dùng. 

- Luôn đeo kính bảo hộ chuyên dụng: loại phù hợp với công suất của máy cắt laser và đủ độ dày để tránh tiếp xúc nhiều với tia laser gây hại cho mắt.

- Tránh nhìn trực tiếp vào tia laser khi máy đang vận hành.

- Sử dụng ngăn chắn chuyên dụng: tránh việc tia laser phát tán ra bên ngoài.

- Luôn bảo trì và kiểm tra định kỳ: thay kính khi có dấu hiệu trầy, xước để đảm bảo hiệu quả của kính luôn ở mức cao nhất.

3.2. Bảo vệ sức khỏe tổng thể 

Để bảo vệ sức khỏe mọi người nên sử dụng các cân nhắc các lưu ý sau nếu có tiếp xúc nhiều với máy cắt laser:  

- Đeo khẩu trang hoặc mặt nạ chống độc. 

- Làm việc ở không gian thông gió tốt.

- Đeo găng tay và quần áo bảo hộ. 

- Tránh làm việc trong môi trường có tiếng ồn quá nhiều. 

- Không vận hành máy khi cơ thể không đủ sức khỏe, mất tập trung dễ gây ra những tình huống không đáng có. 

4. Tiêu chuẩn an toàn khi sử dụng máy cắt laser

Dưới đây là bảng tiêu chuẩn an toàn khi sử dụng máy cắt laser liên quan đến các yếu tố: con người, thiết bị và môi trường mang tính chất tham khảo.

Bảng tiêu chuẩn an toàn khi sử dụng máy cắt laser